Ορκάνια, Αντρέα ντι Τσιόνε

(Andrea di Cione ditto Orcagna). Φλωρεντινός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας (υπάρχουν πληροφορίες γι’ αυτόν από το 1343 έως το 1368). Το 1347 αναφέρεται σε ένα έγγραφο μαζί με τον αδελφό του Νάρντο, ως ένας από τους «αρίστους» Φλωρεντινούς ζωγράφους. Πραγματικά, ένας Ευαγγελισμός του 1346 για την εκκλησία του Σαν Ρεμΐτζιο στη Φλωρεντία, που ανακαλύφτηκε τελευταία, δικαιολογεί την κρίση αυτή. Παράλληλα με τη ζωγραφική ασκούσε και τη γλυπτική. Σε αυτήν επιδόθηκε ιδιαίτερα στην ωριμότητα του, ίσως υπό την επίδραση του Αντρέα Πιζάνο. Το 1355 ήταν πρωτομάστορας στην εκκλησία Ορσανμικέλε και αργότερα στη μητρόπολη της Φλωρεντίας και στη μητρόπολη του Ορβιέτο. Η φήμη του συνδέεται με το μαρμάρινο κιβώριο της εκκλησίας του Ορσανμικέλε στη Φλωρεντία. Το έργο, με τις τονισμένες αιχμές και τη φορτωμένη διακόσμηση με ανάγλυφα και αγαλματίδια γοτθικού χαρακτήρα, θεωρείται σήμερα όχι τόσο ένα αριστούργημα όσο ένα καλό υστερογοτθικό βιοτεχνικό δημιούργημα, εμπνευσμένο από το πνεύμα του Αρνόλφο ντι Κάμπιο. Αλλά αυτός ο διακοσμητικός πληθωρισμός έχει υπερπηδηθεί στο ίδιο έργο, σε ορισμένες ανάγλυφες πλάκες της βάσης, που έχουν παραστάσεις σκηνών από τον βίο της Παναγίας. Εκεί τα έντονα συναισθήματα εκφράζονται με πιο ισορροπημένη και ρωμαλέα πλαστικότητα. Τα στοιχεία αυτά υπάρχουν και στα ζωγραφικά έργα του, όπως Η Σταύρωση στην Τράπεζα της μονής του Αγίου Πνεύματος, Ο θρίαμβος του θανάτου στη Σάντα Κρότσε και κυρίως το πολύπτυχο του παρεκκλησίου Στρότσι στη Σάντα Μαρία Νοβέλα, όλα στη Φλωρεντία. Ο βωμός του ναού του Ορσανμικέλε στη Φλωρεντία, το αξιολογότερο έργο του Ορκάνια. Το έργο δικρίνεται για την υποβλητικότητά του και την αρμονία των γραμμών του.